Page 27 - ABM - Glossário Económico 2024
P. 27
12. Kwama wa Timali ta Musambiki (BVM): kuwuliwa tikomponi ta Musambiki leti cikongometo ca tona kuhlela/ kululamisa, kulawula ni kuhlayisa mabhindzu-tshinya ya tiku.
14. Kuhundzelwa hi cikhati: zviwula kuhundza ka kama wa wuyelo wa nayu wa wutirisi, hikwalaho ka kucica kun’wani ka nayu loku kukhumbaku wukona ga nayu walowo, kumbe kuyelana ka wona ni tindlela ta nayu.
16. Kartawu ga Mangava: kuwuliwa ndlela ya kuhakhela hi kutirisa muchini (eletroniku) laha kuvhumeletiwaku kuxava zvilo hi mangava, kuhumesa mali ka ha hi phambeni ka ma-ATM ni ka tindawu tin’wani tivhumeletilweku hi cikongometo leci, lomu tikweni ga Musambiki ni handle ka tiku.
18. Xeke: kuwuliwa ndlela yohakhela mali, laha Mutirisi anyikaku ndlela lezvaku bhanku yihakhela mali yokari ka mubhendzuli/muwuyeliwa, kungavi yena hayeci kumbe munhu wa wunharu.
20. Konta ya zvezvi: kuwuliwa konta ya kuveka mali (dhepozitu) leyi yihlayisiwaku bhanku hi munhu mun’we kumbe tlawa wa vanhu hi cikongometo cohlayisa mali ya vona, laha vazvikotaku kuyitirisa hi tindlela tohambana leti tipaluxweku hi Bhanku.
22. Ngava kumbe Mali: kuwuliwa mali leyi a Bhanku kumbe tikomponi ta timali tihendleletaku ka Vatirisi hi cikhati cokari na yifambelana ni pimu wokari wa psvalo (mali ya maxjuru), leyi a mutirisi afaneleku kuyitlhelisa hi cikhati cibohilweku hi yena ni Bhanku.
24. Dhepozitu ya bhanku: kuwuliwa kunyikela mali bhanku yivekiwa, leyi yifanelaku kutlhelisiwa ka n’winyi kuya hi tindlela leti tibohilweku, kama wun’wani, mali leyi yazvikota kuhakheliwa ni chachazelo wokari.
13.
Wumboni: kuwuliwa wumboni ga timali kumbe matsalwa lawa mapaluxiwaku hi tikomponi kumbe mikhuwo yin’wani leyi yinyimelaku tifanelo ni mitiru, leyi zvikotekaku kuxaviwa ni kuxavisiwa ka Kwama wa Mabhindzu, kumbe ka mabhindzu manga nayweni.
15.
Kucica: kuwuliwa tsengo lowu wuringanaku wa mali yokari loko wupimanyisiwa ni mali yin’wani, hitolovelo wutirisiwa kasi kuhehukisa mabhindzu ya matiku ya misava.
17.
Kartawu ga Dhebitu: kuwuliwa ndlela ya hakhelo ya muchini (eletroniku) leyi yivhumelelaku mutirisi kasi kukuma konta ya zvezvi yakwe hi cihatla, lezvaku alawula zvivilelo zva siku ni siku (cikombiso: kuxava, kuhakhela mitiru ni zvin’wani).
19.
Mutirisi wa timali: kuwuliwa Munhu (mun’we kumbe tlawa wa vanhu) atirisaku kumbe anavelaku kutirisa zvilo zvixavisiwaku kumbe zvihendleletiwaku hi tibhanku kumbe hi tikomponi tin’wani leti tilangutiwaku hi Bhanku ya Musambiki.
21.
Hakhelo/Kumisawu: kuwuliwa persentaxji kumbe zvimalana zva mubongo lezvi a bhanku yikoxaku hi tiru kumbe chumu yimaheleku muxavi/mutirisi.
23.
Mangava ya Vatirisi: kuwuliwa mali ya mangava leyi yinyikiwaku vatirisi vokari kumbe munhu hi wuyeci kasi kuseketela hi timali mitiru ya munhu hi wuyeci, kufana ni zvigondzo, wutomi kumbe kuxava zvilo zva wutirisi.
25.
Mangava: kukurumeteka kunyika kumbe kuhakhela chumu wokari (hitolovelo hi mali yokari) ka munhu.
Mundo das finanças
27/36