Page 9 - ABM - Glossário Económico 2024

12. Bolsa de valores la Musambiki: i huvu ya tiku la Musambiki yinga ni nkongometo wolulamisela, kufambisa ni kuhlayisa matirhela manene ya vukosi ra xuma tikweni.
14. Vuthivhila: kuvuriwa kuchipa kumbe kuherisiwa ka xiyendlo xokari xa wulawuli hikola ka kucinca ka nawu, na kukhumbiwa xiyendlo xolexo, kumbe kukala kuyelana ka svona ni nawu ya lavulo.
16. Xitifiketi (karatawu ra kreditu): i ndlela ya matirhisela ya male hi kulomba, yipfumelelaka kuxava svilo kumbe kuhakela mintirho yokari, kulevhantara male ya maphepha (Cash-Advance) eka maATM hambi eka svitolo lesvi svipfumeleriweke hi nawu, lomu tikweni ra Musambiki hambi hi handle ka rona.
18. Xeke: ndlela ya matekela ya male Banku, eka yona kiliyenti achunsaka Banku akuva rihakela male yokari munhu mun’wani kumbe yena ha yexe.
20. Konta ya Banku: i konta leyi vanhu vapfulaka ka Banku lokari ni kongometo wohlayisa xuma ya vona, akuva vakota kuyilondzovota kahle navatirhisa tindlela tinyingi leti tikumekaka Bantu.
22. Xikweneti kumbe Finansiyamentu: i ntsengo wa male leyi Banku rinyikaka munhu wokari, kambe yihakeliwaka kumbe yitlherisiwaka Banku ni maxjuru ndzeni ka nkama wokari lowu Banku ni kiliyenti vawuboheke.
24. Depozitu: i kuveka ni kuhlayisa xuma Banku, kambe ke, Banku risindziseka kutlerisela xuma yoleyo eka n’winyi na kuxiximiwa sviboho ni ntwananu lowu uvekiweke. Hi makhambi man’wani, Banku rasindziseka kuhakela muveki wa xuma yoleyo loko kutwananisiwile xisvosvo.
13.
Vukosi ra xuma (Valori Mobiliyaru): i matitulu ya xuma kumbe minkwhepa yipaluxiweke hi tikomponi kumbe svin’wani svihubzana, nayikombisaka tinfanelo ni tisindzisa, nakambe tingaxavisiwaka kumbe tixaviwa, ndzeni ka Bolsa de Valores, ndzeni ka nawu.
15.
Nciciso (kambiyu): peresu yoyelana ni kucinca ka male ya tiku hi ya le matikweni ya handle hi ndlela yonabzalisa mintirhu ya mintengo ni matiku ya vambe
17.
Xitifiketi (karatawu ra Debitu): i ndlela ya matirhisela ya male yipfumelelaka akuva n’winyi (kiliyenti) anghena ka konta ya yena ya Banku akuva ahlamula svivilelo sva yena sva siku ni siku (hi xifanisu: kumaha makompra, kuhakela mintirho yokari, kulevantara male lomu maATM, ni svin’wani)
19.
Mutirhisi wa ta Xuma (Konsumidori Financeru): munhu kumbe ntlawa wa vanhu vatirhisaka kumbe vaxuvaka kuturhisa mintirho yiyisiwaka mahlweni hi mabanku kumbe tin’wani tihuvu tilaveleliwaka hi Banku de Musambiki.
21.
Komisawu: maphersenta ya male lawa machachiwaka kumbe matsemiwaka loko munhu atirhisa mintirhu ya Banku.
23.
Kreditu konsumu: i xikweneti xihambiwaka hi makliyenti ya Banku akuva vatsutsumela timhaka ta kola na kola, kufana ni tijondzo, ta mavabzi, kuxava svilo sva kutirhisa.
25.
Xikweneti: sindzisu wonyika, kuyendla kumbe kuhakela nchumu wokari ka munhu mun’wani (Ha kanyingi, i ntsengo wokari wa male)
Mundo das finanças
9/36