Page 10 - ABM - Glossário Económico 2024

26. Jondzo ya ta xuma (Edukasawu financera): fundho kumbe jondzo mayelanu ni timhaka ta manakela, matirhisela ni mahlayisela ya xuma. Eka tijondzo leto, vanhu vafundha tindlela tinene ta matirhisela ya male, kunyika risima male, hambi hi kutiva kukunguhata lesvinene sva wumundzuku la vona.
28. Nabzalu wa mpfumelelo (Facilidade Permanente de Cedência -FDC): taxa leri Banku de Musambiki rilombaka mabanku make ya overnight lawa makalaka manga na male hi kuyenela.
30. Kulumukela tinghozi: ndela yotiva, kukambela ni kulumukela tinghozi akuva kulondzovotiwa minkamanene ni kupumba svichavisu.
32. Indexanti: i ndzuvu ya nkoka ritirhisiwaka akuva riyelanisa kudura ka male ya xikweneti kumbe hakelo ya xuma.
34. Intrabankariya: i mintirhu ya banku leyi yiyendliwaka ndzeni ka Banku rokari, kufana ni matransferensa mayendliwaka kusukela ka tikonta tolumba banku lolelo.
36. IVA: i tinemba kumbe rheza rotshikela ka svilo ni mintirho, rihakeliwaka eka xigava xihi na xihi, kubendzuleni ni kuyaveleni ka svilo svolesvo.
38. Rivala/bazara ra xuma (Merkadu de kapitaxi): vudhawu leri tikomponi ni vatirhisi va male kumbe vainvextidori vanegosiyaraka kona sviboho sva xuma hi xipimu xa nkama woleha, kufana ni masawu hambi hi matitulu.
40. Tikomponi letitsongo ni letikulunyana: kuvula tikomponi leti tinga ni vatirhi vatsongoni bindzu losoleka kufambeni ka lembe, kambe ti ni risima rikulu tikweni la Musambiki ekupfuleni ka mintirhu ya mavoko.
27.
Nabzalu wa Depozitu (Facilidade Permanente de Depósito-FDP): taxa leri mabanku madepozitaraka loko ma ni masaselwa ya overnight mayelanu ni hakelo leyi yinyikiwaka hi Banku de Musambiki.
29.
Nkhuluku wa Kaxa: male leyi yinghenaka ni leyi yihumaka ka nkoponi ndzeni ka nkama wokari.
31.
Xifungu xa xikweneti: i xiboho kumbe garantiya, ingave hi tiyindlu kumbe svigotso svin’wani, leri mabanku mangakotaka kutsutsumela ka rona akuva malondza male ya svikweneti, loko kliyenti kumbe mulombi wa male angaxiximi sviboho sva xipfumelelwani.
33.
Inflasawu: i yengetelo wa tiperesu ta nxavo wa minchumu tikweni rokari. Tikweni la Musambiki, inflasawu yipimiwa hi kuyengetela ka kudura ka nxavo lesvi svivuliwaka Preços ao Consumidor (IPC). Loko tiperesu tikhwela ngopfu, nayona inflasawu yokhwela.
35.
Interbankariya: i mintirhu ya banku leyi yiyendliwaka kusukela ka tikonta tolumba banku yohambana.
37.
Hakelo kumbe Likidexji: matshamela ya nchumu wokari akuva hi kunabzala undzulutiwa xuma, nakungasusiwi hi ntshimantshima risima ra wona.
39.
Mamikofinansa: svihuvana lesvi svifambisaka mintirho ya ta xuma ni kucenekisa timale tikomponi ni vanhu vokala male hi kuyenela.
Mundo das finanças
10/36